Wintertijd: plekken op aarde waar de zon nooit opkomt
Oh nee, de klok wordt dit weekend weer verzet en dat betekent dat de wintertijd is begonnen en het sneller donker wordt. Vind jij dit ook altijd zo deprimerend of vind je het heerlijk om de kaarsjes vroeg aan te steken en het gezellig te maken in huis? Hoe dan ook, wij hebben in Nederland eigenlijk helemaal niet te klagen. Er zijn namelijk plekken op aarde waar de zon niet opkomt in de winter. Waar het dus altijd donkerder is. We zetten ze voor je op een rijtje, dan is 't straks helemaal niet zo'n ramp meer. Want stel je voor: je wordt wakker en het is donker. Je gaat naar bed, en het is donker, en overdag kun je door een ijzige waas de contouren van je stad nauwelijks onderscheiden...
Hoe is 't mogelijk?
Dit natuurverschijnsel, waarbij de zon langer dan 24 uur niet boven de horizon verschijnt, staat bekend als poolnacht en komt voor binnen de poolcirkel. Een kleine uitleg: vanwege de kanteling van de aardas ervaren de polen van onze planeet veel minder (of meer!) zonlicht in vergelijking met andere geografische regio's, afhankelijk van het seizoen. Licht breekt af wanneer het de atmosfeer raakt en er zijn dus delen van de wereld die periodes van constante nacht (poolnachten) ervaren, maar óók periodes van zonlicht ervaren: de middernachtzon. Ze hebben dus wel weer wat maanden op op te laden, maar moeten toch ook echt die donkere tijd door.
Deze plekken zijn allemaal te vinden in de nabijheid van de poolcirkel: het zijn de meest noordelijke delen van Canada, Groenland, Finland, Noorwegen, Zweden, Alaska, IJsland en Antarctica. Zo'n bestemming bezoeken wanneer 't altijd donker (óf juist altijd licht) is maakt een trip ontzettend bijzonder. Nog een voordeel van deze ellenlange nachten boven de poolcirkel? Enorm veel kans op 't Noorderlicht spotten!
1. Antarctica
Antarctische winters duren erg lang (en zijn erg koud!) met lange donkere nachten die weken kunnen duren. De winter loopt van maart tot oktober, dan vieren wij dus lekker zomer! De gemiddelde dagelijkse wintertemperatuur in de absoluut koudste regio's is ongeveer -60 C° tot -65 C°. Kan je 't je voorstellen? Wij ook niet. Antarctica is niet te bezoeken in de koudste maanden, maar er overwinteren wel ongeveer 1.000 mensen: vaak in afgelegen wetenschappelijke stations.
2. Alaska
Alaska ligt vrij noorderlijk en het is hier in de winter dan ook erg donker. Neem bijvoorbeeld Utqiaġvik, de meest noordelijke stad in de VS. Deze stad valt in duisternis van november tot januari. Inderdaad: twee maanden lang geen daglicht! De zon zal pas op 23 januari weer opkomen in Utqiaġvik.
Utqiaġvik, tot 2016 bekend als Barrow, is een afgelegen stadje in het noorderlijkste puntje van Alaska, omgeven door wildernis en niet bereikbaar over de weg. De gemiddelde temperatuur blijft van december tot en met maart ver onder nul. Utqiaġvik heeft een bevolking van ongeveer 4.000 en is de thuisbasis van de Iñupiat-mensen, evenals vele wetenschappers die naar het gebied zijn gekomen voor werk.
3. Noorwegen
November, december en januari zijn donkere maanden in heel Noorwegen, maar in tegenstelling tot het noorden blijft Zuid-Noorwegen zon zien tijdens de wintermaanden. Het is er koud, maar dat hoeft niet altijd t geval te zijn! Als je sneeuw wilt zien en echt koude temperaturen wilt ervaren, kun je het beste het binnenland in en/of de bergen in, maar het sneeuwt niet altijd in Noorwegen. En dat geldt zelfs voor Noord-Noorwegen – de wintertemperatuur van Tromsø schommelt vaak rond het nulpunt. Noorwegen is gelukkig 't hele jaar door te bezoeken voor toeristen. Het is goed om de beperkte daglichturen in je achterhoofd te houden bij het plannen van je dagen, hoewel de duisternis ook kan bijdragen aan je winterervaring in Noorwegen. De sterren zijn ontelbaar op het Noorse platteland, en in het noorden betekenen langere nachten meer kansen om het noorderlicht te zien. Als je een echte kans wilt hebben om het noorderlicht te zien, neem dan een vlucht naar Tromsø
Lees hier alles over de highlights van Noorwegen
4. IJsland
De zomers in IJsland zijn lang en licht, maar in de winter is er maar weinig daglicht. Het is echter niet altijd donker! Afhankelijk van waar je bent in IJsland zie je nog 4 tot 5 uur daglicht in december, de donkerste maand. In de hoofdstad Reykjavik is zonsopgang meestal rond 11.00 uur en zonsondergang is tussen 15.00 en 16.00 uur in de winter. Het winterweer kan daarbij ook nog eens koud en uitdagend zijn met stormen en sneeuwstormen, maar de winter in IJsland is juist een mooi seizoen om IJsland te bezoeken. De winter verandert IJsland in een magische plek, waar alles bedekt is met witte sneeuw. En niet te vergeten: meer uren duisternis betekent meer kans om het Noorderlicht te zien! Ben jij klaar voor een spectaculaire show van dansende lichten in de lucht? Op naar IJsland in de winter.
Lees hier alles over papegaaiduikers in IJsland
5. Fins &Zweeds Lapland
Zowel in Fins- als Zweeds Lapland zijn de dagen erg kort in de winter. In het zuiden van Lapland duurt het daglicht in december slechts 6 uur, maar in het noorden van Lapland heerst op dat moment een periode van complete duisternis, waarbij de zon een paar weken lang helemaal niet boven de horizon opkomt. Op 16 januari komt de zon weer op. In het midden van de winter is het onvergetelijk om het aanbreken van een dag aan de zuidelijke hemel rond het middaguur te ervaren en wist je dat 't maanlicht Lapland magisch kan verlichten? Ook het Noorderlicht is hier te spotten, dus zeker een bezoek waard. Sneeuw valt vaak al in november, maar 't is het koudst in januari en februari.
Lees hier alles over Fins Lapland in de herfst
6. Groenland
De Groenlandse winter is even mooi als koud en donker: zonder twijfel een Arctisch paradij!
Er zijn veel liedjes geschreven over de schoonheid van de winter, en dat vinden we heel begrijpelijk. Je kunt hier een magisch winterwonderland ervaren, een landschap waar sneeuw en ijs je een glimp geven van iets bijna bovennatuurlijks. Ook in Groenland kun je het mooiste Noorderlicht ervaren. Maar ook hier geldt...zelfs de zon besluit dat het te koud is in de winter en verdwijnt vanaf half november tot half januari compleet uit Noord-Groenland met geen tot maximaal twee uur daglicht per dag. Maar het feit dat de zon niet aan de hemel staat, betekent niet dat je constante duisternis ervaart. Het landschap is bedekt met witte sneeuw en de maan en de sterren werpen licht op de sneeuw die het licht weerkaatst. Magisch!
Het is steeds populairder geworden om in de donkere maanden naar Groenland te gaan. De beste maanden voor wintervakanties in Groenland zijn van eind januari tot begin mei). Het is dan tussen de -5 C° en -20C° graden en de zon schijnt een paar uur per dag.
7. Canada
Canada ligt niet zo noorderlijk als Alaska, maar ervaart zeker lange, donkere en koude dagen en nachten. De donkerste dagen vallen in december). Afhankelijk van waar je je in Canada bevindt, is er gemiddeld vijf uur per dag daglicht! Van alle grote provinciesteden is het populaire Calgary de plek met de kortste dag en de langste nacht in december, maar sommige delen van Noord-Canada moeten zelfs meerdere maanden doorkomen zonder zon in de winter.
Maar ook voor 't prachtige Canada geldt... Als je denkt dat de winter de tijd is om Canada over te slaan, think again! Pak jezelf dik in (want de temperatuur schommelt gemiddeld zo rond de -10°C, maar met uitschieters naar -40°C in 't noorden) en spring op een hondenslee, sneeuwscooter of paar ski's, verwonder je over de dichtbevroren meren en ga op zoek naar het Noorderlicht. Canada is ook in de winter een magische bestemming!
Lees hier alles over de nationale parken van Canada
